Tái chế có thực sự hiệu quả

“Tái chế có thực sự hiệu quả???” là câu hỏi được đặt ra khi con số 5% chất thải nhựa được thực sự tái chế hàng năm tại Mỹ. Vì vậy 95% ,còn lại đã được xử lý bằng việc chôn lấp hoặc đưa ra đại dương hoặc nằm rải rác trong khí quyển.

Người Mỹ đã thải bỏ 51 triệu tấn giấy gói, chai và túi vào năm 2021 trong đó gần 95% cuối cùng nằm trong các bãi rác, đại dương hoặc rải rác trong khí quyển dưới dạng các hạt độc hại nhỏ. Theo nghiên cứu mới của Greenpeace, vấn đề về nhựa không chỉ nằm ở việc tiêu thụ bừa bãi hay lười biếng – trên thực tế, tình hình vẫn sẽ tồi tệ ngay cả khi mọi hộ gia đình tách từng mảnh nhựa và xử lý trong một nhà máy tái chế chuyên dụng. Báo cáo cho thấy không có một loại bao bì nhựa nào ở Mỹ đáp ứng được định nghĩa có thể tái chế được sử dụng bởi sáng kiến ​​kinh tế nhựa mới của Quỹ Ellen MacArthur. Ngay cả loại nhựa từ lâu đã được coi là có thể tái chế như chai và bình (PET 1 và HDPE2). Tỷ lệ tái chế đối với phần còn lại của đồ nhựa được hàng triệu người sử dụng hàng ngày để bọc thức ăn thừa, đồ ăn mang đi hay các món đồ mua sắm trực tuyến là dưới 5%.

Các chiêu trò giả mạo tái chế sẽ khiến cho mọi người dành nhiều thời gian để rửa sạch các hộp nhựa và chai lọ, với niềm tin rằng chúng sẽ được tái chế và đóng gói lại thành một loại nhựa khác và được tiếp tục đưa vào thị trường để sử dụng.

“Các tập đoàn như Coca-Cola, PepsiCo, Nestlé và Unilever đã làm việc với các nhóm đầu ngành để thúc đẩy tái chế nhựa như một giải pháp cho rác thải nhựa trong nhiều thập kỷ. Nhưng dữ liệu rất rõ ràng: thực tế mà nói, hầu hết nhựa không thể tái chế được. Giải pháp thực sự là chuyển sang các hệ thống tái sử dụng và nạp lại, ”Lisa Ramsden, nhà vận động cao cấp về nhựa của Greenpeace Hoa Kỳ cho biết.

Báo cáo,Circular Claims Fall Flat Again, cập nhật cuộc khảo sát năm 2020 đối với 370 nhà máy tái chế cho thấy hầu hết nhựa không được chấp nhận rộng rãi, và thậm chí cả chai và bình cũng không được tái chế hoặc tái chế hoàn toàn. Không có nhiều thay đổi, trên thực tế, tỷ lệ tái chế chính thức ở Mỹ đã giảm từ mức cao 9,5% vào năm 2014 và 8,7% vào năm 2018. Khi đó, Mỹ cũng như nhiều nước, đã xuất khẩu hàng triệu tấn rác thải nhựa sang Trung Quốc. và được coi là tái chế mặc dù phần lớn trong số đó đã bị đốt cháy hoặc vứt bỏ.Sau khi Trung Quốc ngừng tiếp nhận rác thải nhựa vào năm 2018 vì về cơ bản đây là rác, quá bẩn để tái chế, sự thiếu hụt công suất lại chưa bao giờ được khắc phục trong khi việc sử dụng nhựa vẫn tiếp tục gia tăng. Nhưng xuất khẩu nhựa luôn là một giải pháp sai lầm, cũng như tất cả tái chế nhựa vì rác thải nhựa có mặt ở khắp nơi, rất khó thu gom, hầu như không thể phân loại, có hại cho môi trường và tốn kém để xử lý lại, và thường chứa các vật liệu độc hại.

Mặt khác, giấy, bìa cứng, kim loại và thủy tinh không có những vấn đề này, đó là lý do tại sao chúng được tái chế với tỷ lệ cao hơn nhiều.

Theo Ramsden, sau ba thập kỷ, ngành công nghiệp tuyên bố rằng tái chế nhựa vẫn còn trong giai đoạn sơ khai. “Thay vì tiếp tục tẩy chay và đánh lừa công chúng Mỹ, ngành công nghiệp nên ủng hộ một Hiệp ước Nhựa Toàn cầu đầy tham vọng cuối cùng sẽ chấm dứt thời đại của nhựa.” Hiệp ước đang được kí kết, sau khi hơn 170 quốc gia ủng hộ nghị quyết lịch sử của Liên hợp quốc về chấm dứt ô nhiễm nhựa (Tháng 3) với thỏa thuận ràng buộc pháp lý quốc tế sẽ có hiệu lực vào năm 2024. Chúng ta hi vọng rằng Hiệp ước sẽ xác định quỹ đạo của nhựa trong uộc khủng hoảng ô nhiễm trong tương lai, với việc bao bì được thay thế bằng hệ thống tái sử dụng và nạp lại, hoặc đơn giản là sẽ hoàn toàn không có bao bì. 

Theo một báo cáo gần đây của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), nếu hiện trạng vẫn tiếp diễn, việc sử dụng nhựa và rác thải trên toàn cầu sẽ tăng gần gấp ba lần vào năm 2060 với sự gia tăng ít ỏi trong tái chế nhựa.