Ninh Bình, ngày 26 tháng 7 năm 2024 – Hội thảo chuyên đề “Kết nối quan điểm hướng tới Thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa” đã được tổ chức hôm nay nhằm thu thập ý kiến đóng góp của các bên liên quan về các khía cạnh thiết yếu của Thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa (The Global Plastics Treaty) để chuẩn bị cho sự tham gia của Việt Nam vào cuộc họp giữa kỳ và phiên họp lần thứ 5 của Ủy ban Đàm phán Liên Chính phủ (INC-5). Sự kiện quy tụ hơn 70 đại diện đến từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, cùng với các Bộ ngành, thành viên Ban công tác đàm phán, doanh nghiệp, hiệp hội, tổ chức quốc tế, chuyên gia trong nước và quốc tế và các đối tác phát triển trong mạng lưới Đối tác Hành động Quốc gia về Nhựa tại Việt Nam (NPAP).
Trước đó, tại phiên họp INC-4 diễn ra vào tháng 4 vừa qua đã có quyết định thành lập hai nhóm chuyên gia nhằm nghiên cứu về các nội dung quan trọng của Thỏa thuận. Nhóm chuyên gia thứ nhất sẽ đi sâu vào phân tích các nguồn lực và phương tiện đặc biệt là các cơ chế tài chính để thực hiện thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa. Nhóm thứ hai sẽ xác định và phân tích cách tiếp cận dựa trên tiêu chí và không dựa trên tiêu chí liên quan đến các sản phẩm nhựa và hóa chất đáng quan ngại, đồng thời đánh giá thiết kế, khả năng tái chế và tính ứng dụng của các sản phẩm nhựa. Đồng chủ trì bởi các chuyên gia quốc tế, hai nhóm này được kỳ vọng sẽ mở đường cho các phiên thảo luận mang tính thực tiễn cao tại INC-5, diễn ra vào tháng 11 tới tại Busan, Hàn Quốc. INC-5 được kỳ vọng là vòng đàm phán cuối cùng để xây dựng công cụ ràng buộc pháp lý quốc tế đầu tiên về ô nhiễm nhựa.
Theo ông Lê Ngọc Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ TN&MT, “Từ diễn biến và kết quả đàm phán tại Canada, có thể thấy rằng việc tổ chức 02 cuộc họp nhóm kỹ thuật là một bước tiến quan trọng nhằm thảo luận các vấn đề còn nhiều điểm khác biệt trong quan điểm để phục vụ các cuộc đàm phán tại Hội nghị INC-5 tại Busan. Mặc dù các cuộc họp nhóm chuyên gia giữa kỳ không phải là phiên đàm phán chính thức nhưng những nội dung trao đổi, thống nhất tại các cuộc họp này sẽ góp phần định hình nên Thỏa thuận toàn cẩu trong tương lai.”
Ảnh 1: Ông Lê Ngọc Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế
Bà Quách Thị Xuân đại diện Tổ chức Môi trường Thái Bình Dương (PE) nêu rõ, “Thời gian đàm phán không còn nhiều trong khi nhiều nội dung của dự thảo Thỏa thuận còn nhiều quan điểm khác biệt. Để đạt được sự thống nhất tại Hội nghị INC5, các bên cần làm rõ phương pháp tiếp cận cho mỗi nội dung. Đồng thời, Thỏa thuận cũng cần thống nhất được bộ tiêu chí để quyết định các biện pháp kiểm soát. Tại buổi hội thảo, chuyên gia của PE đã chia sẻ cùng các bên liên quan các tiêu chí thiết kế sinh thái và đặc biệt là hướng tới tăng cường tái sử dụng và tái chế các sản phẩm/bao bì nhựa. Tổ chức PE Việt Nam đã, đang và sẽ tiếp tục hỗ trợ các chuyên gia trong nước nghiên cứu một số bộ tiêu chí cần thiết trong khuôn khổ bản dự thảo Thỏa thuận, hy vọng có thể cung cấp kịp thời một số thông tin tham khảo cho đoàn đàm phán của Việt Nam.”
Ảnh 2: Bà Quách Thị Xuân đại diện Tổ chức Môi trường Thái Bình Dương (PE)
Ông Patrick Haverman, Phó Trưởng đại diện thường trú, UNDP Việt Nam, cho biết thêm: “Một số hóa chất nguy hại trong nhựa có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hệ sinh thái. Điều quan trọng là Thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa phải cung cấp cơ sở hiệu quả và có tính ràng buộc pháp lý để loại bỏ dần các hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm nhựa. Bên cạnh đó, chúng ta cần có thời hạn và mục tiêu rõ ràng để các doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị và chuyển đổi. Như vậy mới đảm bảo sự chuyển đổi có hệ thống và dễ quản lý, từ đó hướng tới các lựa chọn thay thế an toàn hơn và khuyến khích sản xuất bền vững. UNDP cam kết hỗ trợ kỹ thuật cho đoàn đàm phán Việt Nam tham gia cuộc họp giữa kỳ và phiên họp INC-5 sắp tới.
Cũng tại hội thảo, đoàn Việt Nam đã thể hiện sự sẵn sàng tham gia hiệu quả vào các phiên họp sắp tới của nhóm chuyên gia nhờ những thảo luận sôi nổi về kết quả của phiên đàm phán INC-4 cũng như xác định các lĩnh vực cần quan tâm sâu sắc hơn. Bên cạnh đó, hội thảo đã đề cập đến các khía cạnh đa dạng trong khuôn khổ Thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa. Những chủ đề thảo luận xen kẽ góc độ trong nước và quốc tế với các nội dung đáng chú ý bao gồm mối quan ngại về hóa chất trong sản phẩm nhựa, tập trung vào các thách thức và giải pháp liên quan đến hóa chất có vấn đề và các sản phẩm nhựa không cần thiết; các chiến lược thiết kế sản phẩm nhằm nâng cao khả năng tái chế và tái sử dụng; bảo vệ sức khỏe con người trong bối cảnh Thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa. Ngoài ra, hội thảo còn đề cập đến nghiên cứu về cơ chế tài chính để thực hiện Thỏa thuận và từ đó trình bày các kịch bản tiềm năng cho sự tham gia của Việt Nam trong các phiên đàm phán tương lai.
Với mong muốn đem tới nhiều góc nhìn đa dạng cho Việt Nam, hội thảo lần này có sự góp mặt của nhiều diễn giả đáng chú ý như: Đại diện Bộ Công Thương, Bộ Y tế, Tổ chức WWF – Việt Nam, UNDP Việt Nam, tổ chức Healthcare without Harm Đông Nam Á, tổ chức FHI 360, tổ chức The Circulate Initiatives, đại diện Nhóm Điều phối Tài chính và đồng chủ trì Nhóm chuyên gia 1 của Cuộc họp giữa kỳ cùng đại diện doanh nghiệp như PepsiCo và tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới.
Một số hình ảnh tại hội thảo:
